Dossier: schietincident 24 Oktoberplein Utrecht

Maandagochtend 18 maart vond een schietincident plaats op het 24 Oktoberplein in Utrecht. Daarbij zijn drie doden en meerdere gewonden gevallen. De hoofdverdachte, een 37-jarige man uit Utrecht, is diezelfde dag aangehouden. Zijn motief is nog niet duidelijk. De politie gaat uit van een mogelijk terroristisch motief, maar sluit andere motieven niet uit.

Hoe staat het met het onderzoek?
Op dit moment is het rechercheonderzoek naar wat er precies gebeurd is, in volle gang. In verband met dit onderzoek zijn politie en Openbaar Ministerie terughoudend in het geven van inhoudelijke informatie over de zaak. Dat is één van de redenen dat er nu weinig berichtgeving komt over de voortgang van het onderzoek. Onze dank aan alle getuigen en voor alle tips en (camera)beelden die met ons zijn gedeeld. Zodra er ontwikkelingen zijn die we kunnen delen dan zullen we hierover communiceren. Over het verloop van de strafzaak tegen de verdachte doet het Openbaar Ministerie de berichtgeving.

Waar kan ik mijn medeleven betuigen met de slachtoffers?
U kon de condoleanceregisters tekenen tot en met maandag 8 april. Nabestaanden ontvangen een bundeling van deze registers.

Ook heeft de gemeente voorstellen ontvangen voor een herdenkingsmonument voor alle getroffenen. De gemeente komt hierop terug.

Wordt er een stille tocht georganiseerd?
Op vrijdagavond 22 maart 2019 om 19.00 uur is er een stille tocht gehouden. Het initiatief, dat vanuit de samenleving is gekomen, werd ondersteund door de gemeente Utrecht. Lees hier de toespraak die burgemeester Jan van Zanen hield ter herdenking.

Ik wil graag een stille tocht/herdenking organiseren, waar kan ik dit melden?
U kunt hiervoor het beste contact opnemen met de gemeente Utrecht. Er is een telefoonnummer ingesteld door de gemeente voor vragen over het schietincident: 030-2860000. 

Ik wil graag met iemand praten, waar kan ik hulp krijgen?
U kunt voor ondersteuning en vragen terecht bij Slachtofferhulp Nederland: 0900 - 01 01. De GGD Regio Utrecht heeft folders voor volwassenen en voor ouders. Ook kunt u bij klachten terecht bij uw eigen huisarts of het buurthuis in uw wijk.
 

Getuigen

Ik heb informatie over het schietincident. Waar kan ik dat doorgeven?
De politie vraagt een ieder die meer informatie heeft over de zaak zich te melden. Dat kan via de opsporingstiplijn op nummer 0800-6070. Hebt u informatie over verdachten of voertuigen? Bel 112! Heeft u beelden van of andere tips over dit incident, dan kunt u deze uploaden via ons speciale meldformulier.  

Er hangen daar heel veel camera’s, gebruiken jullie deze informatie voor het onderzoek?
In een opsporingsonderzoek wordt gekeken welke camera’s in de omgeving hangen. De beelden worden daarvan opgevraagd. Heeft u beelden van of andere tips over dit incident, dan kunt u deze uploaden via ons speciale meldformulier.  

 

Slachtoffers

Zijn er dodelijke slachtoffers?
Er zijn vier dodelijke slachtoffers te betreuren. Wij leven mee met de nabestaanden van de slachtoffers. Het gaat om een 19-jarige vrouw uit Vianen, twee mannen van 28 en 49 jaar uit Utrecht en een 74-jarige man uit De Meern.

Hoeveel gewonden zijn er? 
Drie mensen overleden direct tijdens het incident. Een 74-jarige man uit de Meern werd in zijn auto door kogels getroffen en overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Daarnaast zijn er twee mensen zwaargewond geraakt (een 20-jarige vrouw uit Utrecht, een 21-jarige vrouw uit Nieuwegein). In de hectiek die na het schieten ontstond raakten, voor zover bekend, vier mensen lichtgewond doordat zij bijvoorbeeld kwamen te vallen.

Kunnen jullie nog meer informatie kwijt over de slachtoffers en/of hun nabestaanden?
Nee. We delen omwille van de privacy in de regel nooit informatie over slachtoffers en/of hun nabestaanden/naasten.

 

Verdachten

Hoeveel verdachten zijn er?

• Aan het begin van de maandagavond 18 maart 2019 is de verdachte , een 37-jarige man uit Utrecht, aangehouden in een woning aan de Oudenoord in Utrecht. De verdachte is op vrijdag 22 maart voorgeleid bij de rechter-commissaris en deze heeft bepaald dat hij voorlopig vast blijft zitten in verband met het onderzoek.

• In het onderzoek naar het schietincident van maandag 18 maart in Utrecht zijn, naast de hoofdverdachte, drie andere aanhoudingen verricht. De hoofdverdachte heeft verklaard alleen gehandeld te hebben. Daarnaast benadrukken wij dat uit grondig onderzoek blijkt dat de drie verdachte mannen uit Utrecht van respectievelijk 23, 27 en 40 jaar oud, op geen enkele manier betrokken zijn bij het incident. https://www.om.nl/actueel/nieuwsberichten/@105437/verdachte-0/
   

Wat is de achtergrond van de verdachte?
Over de achtergrond van verdachten kunnen we geen uitspraken doen.

Waarom liep deze verdachte al die tijd vrij rond?
De politie houdt zich met name bezig met de opsporing van criminelen. Voor vragen over verdachten of de rechtsvervolging daarvan verzoeken wij je te richten tot het Openbaar Ministerie.

Waar komt het wapen vandaan en wat wordt er nu mee gedaan?
Hierover kunnen wij nog geen informatie geven. Dit valt onder ‘daderkennis’, ofwel informatie die alleen de dader weet. Wanneer wij deze informatie nu delen, dan kan dit het onderzoek en de rechtsvervolging in de weg staan.  

Heeft de verdachte hulp gehad bij het schietincident?
Tot nu toe blijkt uit onderzoek dat er geen aanwijzingen zijn dat de 37-jarige verdachte tijdens het schietincident hulp heeft gehad van andere personen.

Waarom worden de foto’s van de hoofd verdachte verwijderd van de politieaccounts en wordt zijn naam niet meer voluit genoemd?
Om de foto en de personalia van een verdachte vrij te geven, moet de politie eerst toestemming krijgen van de rechter-commissaris. Want het vrijgeven van een naam en foto van een verdachte is een grote schending van de privacy. Een verdachte is niet automatisch een dader. Dat zal nog moeten blijken uit het onderzoek en worden vastgesteld door de rechter. Dus om foto en personalia te verspreiden zijn goede redenen nodig. Wanneer een verdachte is aangehouden nadat een opsporingsbericht is verschenen, is er niet langer reden om personalia en foto te openbaren. En daarom worden foto en personalia weer verwijderd. Meer informatie is te vinden in de aanwijzing Opsporingscommunicatie van het Openbaar Ministerie. 

 

Motief

Wat is het motief van de dader?
De politie doet onderzoek naar het motief van de verdachte. We gaan op dit moment uit van een terroristisch motief, maar sluiten andere motieven niet uit.

Opsporing

Mag de politie iemands telefoon uitlezen/aftappen?
Het Openbaar Ministerie en de inlichtingen- en veiligheidsdiensten mogen onder strikte voorwaarden openbare communicatienetwerken en diensten aftappen. Dit gebeurt om criminele of terroristische activiteiten te voorkomen en hiervan verdachte personen op te sporen.

Mag de politie iemands bankgegevens of bankverkeer nagaan?
Het Openbaar Ministerie en de inlichtingen- en veiligheidsdiensten mogen onder strikte voorwaarden bankverkeer aftappen. Dit gebeurt om criminele of terroristische activiteiten te voorkomen en hiervan verdachte personen op te sporen.

Wat staat er op het briefje dat in de rode auto werd gevonden?
In het belang van het onderzoek kunnen we hier niks over kwijt.

Reed de verdachte in een rode auto?
In tegenstelling tot eerdere berichtgeving maandagochtend 18 maart is er geen sprake geweest van een autokaping voorafgaand aan het schietincident. Er is de in de buurt van het 24 Oktoberplein in Utrecht wel een rode auto meegenomen. Hoe het precies is gelopen is onderdeel van het onderzoek.

Heeft de 37-jarige verdachte hulp gehad bij het schietincident?
Tot nu toe blijkt uit onderzoek dat er geen aanwijzingen zijn dat de 37-jarige verdachte tijdens het schietincident hulp heeft gehad van andere personen.

 

Veiligheid

Ik woon in de buurt. Is het veilig?
Naar aanleiding van het schietincident heeft de lokale driehoek aanvankelijk iedereen in Utrecht geadviseerd binnen te blijven tot nader bericht. Aanleiding hiervoor was dat er sprake zou zijn van meerdere schietincidenten. Toen duidelijk werd dat dit niet het geval was, heeft de driehoek het advies diezelfde dag ingetrokken. Er is een telefoonnummer ingesteld door de gemeente voor vragen: 030-2860000. 

Is er meer politie op straat?
Naar aanleiding van het schietincident is het mogelijk dat u meer agenten dan normaal op straat ziet. We zijn extra zichtbaar in de wijken en in contact met relevante partijen en andere instanties.

Neemt de politie extra veiligheidsmaatregelen?
Over specifieke veiligheidsmaatregelen kunnen wij nooit uitspraken doen.

 

Terrorisme

Waarom wordt er gesproken over een mogelijke terroristisch motief?
Op basis van getuigenverklaringen en sporen is het scenario in werking gezet dat de verdachte(n) mogelijk handelde vanuit een terroristische motief. Onder meer een in de vluchtauto gevonden briefje en de aard van het feit geven hier aanleiding toe. Andere motieven worden niet uitgesloten, deze worden ook onderzocht.

Is het wel terrorisme? Er gaan geruchten de ronde dat het ook om eerwraak zou kunnen gaan?
In (sociale) mediaberichten zie we informatie over mogelijke andere motieven rond het incident aan het #24oktoberplein in #Utrecht. Daarover kunnen we alleen zeggen dat we op dit moment nog niets uitsluiten. Uit onderzoek is tot nu toe geen enkele relatie gebleken tussen de hoofdverdachte en de slachtoffers.

Waarom noemt de politie het een schietincident en niet een aanslag?
De politie baseert zich in haar communicatie op de feiten. Wat we nu weten is dat er op 18 maart door 1 persoon op meerdere mensen is geschoten op het 24 Oktoberplein in Utrecht. Daarom spreken we van een schietincident. Hiermee willen we onduidelijkheid over het type incident voorkomen. Het onderzoek naar de feiten loopt.

Wat is het verschil tussen een schietincident en een aanslag?
Bij een aanslag kan het gaan om verschillende typen misdrijven, zoals een aanslag met vuurwapens, een aanslag met bommen, een aanslag met chemische wapens et cetera. Bij een schietincident is duidelijk dat het type incident te maken heeft met vuurwapen(s).

Wat is terrorisme?
Bij terrorisme gaat het om misdaden die vanuit ideologische motieven worden gepleegd. Terroristen richten zich op het voorbereiden of plegen van ernstig geweld. Meestal gaat het om daden waarmee ze de maatschappij willen ontwrichten, met als doel maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen, de bevolking ernstige vrees aan te jagen of politieke besluitvorming te beïnvloeden. Lees hier meer over terrorisme.