Ombudsfunctionaris: ‘meer ruimte voor maatwerk en de menselijke maat’
Nederland - In haar eerste jaar als Ombudsfunctionaris van het korps constateert Letty Demmers dat de interne veiligheid bij de politie nog niet op niveau is. Er is meer aandacht nodig voor de medewerkers, het leveren van meer maatwerk in plaats van standaarden en het vooropstellen van de menselijke maat. In haar jaarverslag deelt ze de vijf centrale thema’s waarop ze de korpsleiding heeft geadviseerd.
De adviezen komen voort uit 108 meldingen van (oud-) collega’s. Die meldingen zijn stuk voor stuk persoonlijke verhalen van medewerkers ‘die in de knel zijn geraakt en zich niet meer gesteund, gehoord en geholpen voelen door de organisatie’, aldus de ombudsfunctionaris in haar voorwoord. Ze roept de politie op om ‘krachtig en zichtbaar’ te investeren in cultuur en leiderschap om te komen tot ‘een politie voor iedereen en een politie van iedereen’.
Worstelen met PTSS
Veel oud-medewerkers worstelen met de afhandeling van restschade na het oplopen van een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Door complexe regelgeving staan de betrokken (oud-) collega’s en de werkgever tegenover elkaar in langdurige juridische trajecten die draaien om de financiële afwikkeling van de arbeidsrelatie.
De ombudsfunctionaris pleit voor een integrale benadering. Alleen een nieuw rechtspositioneel kader is niet genoeg. Preventie, re-integratie en herplaatsing van collega’s gaan hand-in-hand met persoonlijk contact van leidinggevenden en laagdrempelige zorg en ondersteuning.
Veiligheid bij interne onderzoeken
Een integriteitsonderzoek is belastend en moet met voldoende waarborgen omgeven zijn. Wanneer is het een zaak voor de leidinggevende en wanneer voor het VIK? Hoe breed mag een onderzoek zijn? Is het strafrechtelijk of disciplinair van aard? Hoe lang mag het duren? Denk daar aan de voorkant goed over na en stuur daarop. Ook zouden lijnchefs baat hebben bij ondersteuning door experts op het gebied van leidinggeven, human resources en culturele achtergronden.
Veel loketten, weinig regie
Voor medewerkers in de knel is het vaak niet helder waar ze kunnen aankloppen met hun probleem. Er zijn veel loketten, bemensd door betrokken collega’s, veelal met een specialistische blik. integrale afweging, aansturing en coördinatie van al die loketten ontbreekt. De ombudsfunctionaris pleit ervoor om in elke eenheid een centraal loket in te richten. Zo kunnen collega’s beter worden geholpen en krijgt de eenheidsleiding zicht op dwarsverbanden en rode draden.
Leidinggeven: hoe dan?
Leiderschap is een belangrijk aandachtspunt in het jaarverslag van de ombudsfunctionaris. De nabijheid en fijnmazigheid die we in de buitenwereld organiseren ontbeert in de personele zorg. De ombudsfunctionaris pleit voor fundamentele en gecoördineerde versterking van het eerstelijns leiderschap en hun ondersteuning.
Gevoeligheden rondom inclusie en diversiteit
Elkaar aanspreken op thema’s rondom inclusie en diversiteit blijft lastig constateert de ombudsfunctionaris. Besteed structureel aandacht aan een veilige en inclusieve werkomgeving en niet alleen bij incidenten. ‘Politie voor iedereen’ is belangrijk zowel in de buitenwereld als binnen de politie zelf. Op alle niveaus in de organisatie dient te worden gekeken wat versterkend werkt en wat inclusie en diversiteit belemmert.
Meerwaarde Ombudsfunctionaris
Korpschef Henk van Essen laat in een reactie weten dat ook hij zich inzet voor een veilige, gezonde en inclusieve werkomgeving voor alle collega’s. 'Niet voor niets is Letty Demmers op 1 januari 2020 van start gegaan. Dit mede naar aanleiding van het rapport “medewerkers in de knel".'
'Op basis van de meldingen die de ombudsfunctionaris afgelopen jaar heeft ontvangen, heeft zij mij een aantal adviezen gegeven. Die helpen mij om veranderingen te bewerkstelligen, die nodig zijn om de gewenste interne veiligheid te vergroten. Deze adviezen lagen onder meer op het terrein van interne onderzoeken, PTSS en inclusie. Ik heb respect en bewondering voor de inzet en betrokkenheid van het team Ombudsfunctionaris politie, onder leiding van Letty.'
