‘Dit was een hele wijze les’
Nederland - Als politieagent moet je soms in een fractie van een seconde beslissen wat je doet. Tijdens een nachtdienst wordt politiestudent Sebastiaan geconfronteerd met een scooter die niet wil stoppen. De achtervolging eindigt in een park, waar de politieauto tegen een boom crasht. Sebastiaan krijgt te horen dat hij niet ‘proportioneel’ handelde en dat dit niet zo had mogen gebeuren. Hoe kijkt hij terug op dit incident en wat heeft hij ervan geleerd?
‘Het is vrijdagavond laat op de avond, mijn collega en ik rijden door de stad als we voor ons een scooter een verkeersovertreding zien maken. Hij rijdt op een rotonde af waar hij linksaf wil. Maar in plaats van de rotonde netjes driekwart rond te rijden, snijdt hij recht voor onze neus de rotonde af door spook te rijden en meteen , tegen het verkeer in.
Sirene
Mijn collega en ik kijken elkaar aan. Deze man gaan we even aanspreken. Maar hoewel we vlak achter hem rijden en hij ook al achterom heeft gekeken, wil hij maar niet stoppen. Ook niet als we het stopbord aan doen. Om nog zichtbaarder te zijn, doen we het blauwe zwaailicht aan. Nu moet hij ons wel zien. Omdat hij ook daar niet op reageert, druk ik op de toeter. Maar als je zwaailicht aanstaat en je gebruikt de toeter, gaat ook de sirene af.
Normaalgesproken moet je aan de meldkamer laten weten dat je in een achtervolging zit en toestemming vragen voor het gebruik van zwaailicht en sirene. Het wordt een achtervolging in een woonwijk met smalle straatjes. Ik zit achter het stuur en roep nog naar mijn collega dat hij de meldkamer moet bellen, maar in alle hectiek komt dat er niet van.
Keiharde klap
De scooter rijdt een parkje in, over het voetpad. Als hij even slipt en zijn vaart mindert, zegt mijn collega, die zelf nog maar net uit de schoolbanken is, tegen mij: “tik ’m er af”. Maar de scooterrijder ontkomt net op tijd en geeft vol gas. Ik rij er vlak achter en ben compleet gefocust op het rode achterlicht voor me en de opdracht van mijn collega om hem ‘er af te tikken’. Als ik nog dichterbij kom en de weg afbuigt naar rechts, zie ik kans om met onze auto de scooter aan te tikken terwijl wij rechtdoor rijden. Dan ineens… bang! Een keiharde klap en een indringende airbag-geur in mijn gezicht. We zijn vol tegen een boom geklapt. Mijn collega weet uit de auto te springen en rent achter de verdachte aan. Door een verwrongen deur en de airbag kan ik er aan mijn kant niet uit. Ik gooi mezelf over de bijrijdersstoel heen naar buiten, ik moet achter hem aan! Daar zie ik mijn collega al weer aankomen. “Joh, laat maar zitten.” Hij heeft last van zijn knie en kon niet verder rennen. We kijken elkaar aan en de twijfel slaat toe. Wat is er nou net gebeurd?
Volledig in puin
Dan zie ik onze auto. Volledig in puin. Door mijn focus op de scooter en door de felle licht van de lantarenpaal had ik de boom helemaal niet gezien. We controleren elkaar: doet alles het nog? Dan bellen we snel naar de meldkamer: “we zijn gecrasht”. Collega’s komen te hulp en brengen ons terug naar het bureau.
Daar krijg ik van de hulpofficier van justitie, die moet beoordelen of wat we gedaan hebben juist was, al snel te horen dat dit niet had mogen gebeuren. Dat je voor een verkeersovertreding iemand niet van z’n scooter mag rijden. Er gaat op dat moment van alles door me heen. Gelukkig heb ik nog een ander diploma, denk ik. Ze gooien me er vast uit.
Niet professioneel
Dat gebeurde gelukkig niet. Wel werd de zaak onderzocht. In het ergste geval had ik zelfs verdacht kunnen worden van poging tot doodslag, maar de verdachte was gelukkig ongedeerd. Vorige week kreeg ik het officiële rapport: ik heb niet professioneel gehandeld en had de politieauto niet mogen inzetten als geweldsmiddel, dat was in deze situatie buiten proportie. Ook had ik geen zwaailicht en sirene mogen gebruiken zonder toestemming. Ik krijg een aantekening in mijn dossier. Het is wat het is.
Snelle inschatting
Wanneer je iemand wel of niet van z’n scooter mag rijden, hebben we op school nooit behandeld. Daarom heb ik gevraagd of ik op school mijn ervaring met de andere studenten mocht delen. Niet veel later kwam er een mede-student naar me toe die in een soortgelijke situatie was beland en direct aan mijn verhaal moest denken.
Ik heb veel geleerd van dit incident. Je maakt een snelle inschatting maar moet jezelf altijd afvragen of het middel wel in verhouding staat tot het doel. Weeg de risico’s af. Een moordverdachte op een scooter aantikken met de dienstauto is wat anders dan iemand die een verkeersovertreding heeft begaan. En denk ook aan je eigen veiligheid, die staat ook op het spel. Moet je het dan wel willen?
Het was een wijze les die relatief goed is afgelopen. Ik weet wat ik niet meer ga doen.’
Meer weten over politiegeweld? In het persbericht lees je de cijfers van 2021
Fotografie: Dictrict8