Vrijheid vieren

In 1863 werd de slavernij afgeschaft, maar in de praktijk volgde Nederland tien jaar later. In Suriname is Keti Koti (ketenen verbroken) een nationale feestdag. Sinds 2002 wordt Keti Koti ook in Nederland herdacht en gevierd. Als politie maken we onderdeel uit van deze bijzondere dag. Gregory van Geene en Cindy de Koning werken allebei bij de politie in Amsterdam en zijn beiden lid van het Caribisch netwerk bij de politie. Vanuit deze rol sluiten zij bij de herdenking en viering aan, maar Keti Koti raakt hen ook persoonlijk.

Veilig voelen
Een belangrijke dag noemt Gregory het. ‘We herdenken de mensen die vochten voor vrijheid, staan stil bij het leed dat hen is aangedaan. En we vieren vrijheid, een leven in gelijkwaardigheid.’ Het slavernijverleden raakt hem zelf ook. Zijn voorouders waren tot slaaf gemaakten. Vier generaties terug, van beide kanten. ‘Bij een rondleiding door het Tropenmuseum hoorde ik hun namen noemen. Dat was heel confronterend. We waren met een groep collega’s van het Caribisch netwerk van de politie. Alle leden hoorden hun achternaam.’

Het Caribisch netwerk is een intern netwerk binnen de politie en bedoeld als veilige haven voor politiecollega’s. ‘Om je verhaal te kunnen doen, elkaar te helpen als je je niet begrepen of onveilig voelt in je team. Daarnaast zijn we bruggenbouwers en zoeken de verbinding met Afro Caribische gemeenschappen. Bij het Amsterdamse netwerk zijn 150 collega’s aangesloten, vanuit verschillende achtergronden. Ook oer-Hollandse collega’s die affiniteit hebben met het onderwerp. We hebben veel expertise in huis over verschillende culturen. Politiemensen kunnen hier gebruik van maken. Ons doel is om uiteindelijk niet meer nodig te zijn.’

Sporen
Net als Gregory heeft Cindy voorouders die tot slaaf gemaakt waren. ‘De grootoma van mijn oma, Rosalina, maakte de slavernij mee.’, legt ze uit. ‘Het lijkt lang geleden, maar dat is het niet. Rosalina werd 3 april 1852 vrijgekocht en kreeg drie zonen die hierdoor geen slaaf werden gemaakt. Van een van deze zonen stamt mijn familie af. Op Keti Koti herdenk ik al onze voorouders die in deze verschrikkelijke tijd moesten leven. Vrijheid is niet vanzelfsprekend.’

De politie mag als deelnemer niet ontbreken op deze dag stelt ze. ‘Hiermee laten we zien aan de gemeenschap dat Keti Koti ook een onderdeel is van de Nederlandse geschiedenis Door oprechte interesse geef je echt betekenis aan verbinding.’

Het slavernijverleden laat nog altijd sporen na is de ervaring van Cindy. ‘Dat komt door de nasleep in de eeuwen daarna, het gevecht voor gelijke rechten voor zwarte mensen. Als je zo opgroeit, wordt dat in je hoofd gezet. Het gevoel van achtergesteld worden; het duurt lang voordat dat eruit is. In al die jaren hebben wij veel bereikt en daarom is Keti Koti vooral ook een feestdag.‘

Gedeeld verleden
‘De slavernij is een verleden van ons allemaal’, zegt Gregory. ‘Of je voorouders nu slaaf gemaakt waren of niet. Hoe we hier nu leven in onze samenleving, in deze samenstelling met al onze verschillende achtergronden, dat komt door dit gedeelde verleden. Keti Koti gaat over het erkennen van elkaars verschillen en het waarderen daarvan. Mijn boodschap is: blijf met elkaar in gesprek en wees nieuwsgierig naar de ander. Het helpt je om met een andere blik naar de wereld te kijken.’

Sterk
‘Ik vind het belangrijk om te weten waar ik vandaan kom en wie mijn voorouders waren’, sluit Cindy af. ‘Zij moeten wel enorm sterk geweest zijn door al het leed dat zij hebben doorstaan. Door hen kunnen wij nu in vrijheid leven. Als ik soms even geen motivatie heb dan herinnert mijn moeder mij dat wij uit een sterk geslacht komen en dat ik veel ga bereiken, zolang ik er maar voor blijf gaan. Dat geeft mij dan kracht om door te zetten.’