Blog Ombudsfunctionaris: PTSS bij de politie
Nederland - PTSS bij de politie: Van juridiseren naar betere zorg en preventie. Waar blijft de sociale agenda? Dat vraagt ombudsfunctionaris politie Letty Demmers – Van der Geest zich af in een blog.
De ombudsfunctionaris politie bracht in 2020 meerdere adviezen uit aan de korpsleiding van de politie gericht op een verbeterde omgang met collega’s en voormalige collega’s die door deze beroepsziekte zijn getroffen. Ook in 2021 is hier herhaaldelijk over gesproken met de korpsleiding en daarbij betrokken functionarissen en deskundigen. Verder hebben medewerkers van de ombudsfunctionaris tientallen gesprekken gevoerd met collega’s en voormalig collega’s met PTSS.
De verbeteringen waar de ombudsfunctionaris op heeft aangedrongen betreffen meerdere aspecten. Zo wordt rond een nieuw (juridisch) stelsel naar verluid voortgang geboekt tussen korpsleiding, minister en vakbonden. Dat is goed nieuws, maar met een nieuw stelsel ben je er niet. Ook zijn gelukkig een aantal (te) lang slepende casussen rond de afwikkeling van restschade afgerond, maar oplossen aan de achterkant is, hoe noodzakelijk ook, geen toekomstbestendige oplossing.
De aanbevelingen van de ombudsfunctionaris hebben vooral betrekking op verbetering van de zorg voor collega’s. Zorg voor collega’s in alle fasen van hun loopbaan, beginnend bij werving, selectie en opleiding en voortdurend tijdens ziekte en waar nodig ook nadat het dienstverband is geëindigd. Daarbij dient de leidinggevende in staat gesteld te worden zijn verantwoordelijkheid waar te maken en daarbij ondersteund te worden door voldoende HR- en zorgprofessionals die hun vakmanschap koppelen aan voldoende ruimte, menselijke maat en nabijheid.
Op beide aspecten lijkt de urgentie nog steeds te ontbreken.
Om een nieuw stelsel waar te kunnen maken, moet alles wat daarvoor nodig is tevoren gereed zijn. Pas als dit is gegarandeerd, heeft het zin om weer een nieuw stelsel vast te stellen. Dit betekent enerzijds een forse en fundamentele investering in een samenhangende en samenwerkende zorgorganisatie. In de huidige situatie is er sprake van onderbezetting, te veel afstand en te weinig samenhang en ondervindt de betreffende collega, leidinggevende en organisatie als geheel te weinig steun in het voorkomen van en begeleiden bij beroepsziekten als PTSS.
Anderzijds is al lang erkend dat de leidinggevende functies op teamniveau onvoldoende afgestemd zijn op de specifieke situatie van het vak. Een te grote span of control, personeelsverantwoordelijkheid versus operationele sturing lopen door elkaar heen en opleiding en scholing blijft achter. Fundamentele stappen zetten is urgent, maar blijft tot nu toe uit.
De ombudsfunctionaris doet een dringend beroep op de korpsleiding om op korte termijn concrete stappen te zetten op doorontwikkeling op deze gebieden en een nieuw stelsel voor beroepsziekten pas af te procederen als gegarandeerd is dat de leidinggevenden van het korps en de zorg- en HR-professionals ook daadwerkelijk in staat zijn en gesteld worden de zorg te bieden waar collega’s die door het werk in de problemen raken, recht op hebben.
Deze noodzakelijke doorontwikkeling van de organisatie is niet alleen nodig voor het voorkomen van en omgaan met beroepsziektes als PTSS, maar is essentieel voor het welbevinden van alle medewerkers die onder zware werkdruk en met toenemende onderbezetting zich blijven inzetten voor een bijdrage aan een veilig Nederland.
Ombudsfunctionaris politie
Letty Demmers – Van der Geest
